Pompgemaal

In 1707 werd het Pannerdense kanaal in gebruik genomen. Het verbeterde de stroom van de Rijn. Tussen dit kanaal en de oude stroom van de Rijn (thans oude Rijn) ontstond een 700 hectare groot gebied wat geheel door het water wordt omringt.  Hierdoor ontstond een gebied wat veel last had van kwelwater. Landbouwgronden raakten onbruikbaar en oogsten mislukten jaar op jaar.

Desondanks duurde het nog tot 1884 voor het polderdistrict Herwen, Aerdt en Pannerden bij monde van Dijkgraaf Terwindt opdracht gaf aan de fa. Stork om een stoomgemaal te bouwen ter hoogte van de Deukerdijk. Naast de door Jonkheer van Nispen aangelegde stenen duiker die nu nog steeds aanwezig is.  Het gehele  pand en het stoomgemaal koste het district ca. 60.000 gulden.  Voor het eerst in de geschiedenis werd er door een polderdistrict een lening afgesloten en obligaties uitgezet.

De inwoners kregen ook een opslag van de belastingen voor de bouw en onderhoud.
Capaciteit 140 m3 per uur met een opvoerhoogte van 3,70 mtr.
In 1916 is de stoomaandrijving vervangen door elektrische aandrijving.
Nooit zou het gemaal zijn nut meer bewijzen als in 1926 toen het gehele eiland onder water stond door de dijkdoorbraak in de buurt van het gemaal.

In 1892 ging Stork op zoek naar een bekwame machinist die zij vonden: Frans Bach. De opleiding volgde hij aan boord van een stoomschip in Rotterdam. Tot aan de dag van vandaag bewoont de fam. Bach nog de woning. Inmiddels is kleinzoon Willem Bach al op leeftijd.
In 1970 is het gemaal buiten werking gesteld door de komst van het Kandia gemaal die de gehele oude Rijn stroom op peil houdt. In 1997 is het prachtig gerestaureerde gemaal voor publiek open gesteld.

Gerestaureerd pompgemaal
Deukerdijk 42|
6911KL Pannerden
0316-371268